6 қазанда Қазақстанда атом электр станциясын (АЭС) салу жөніндегі жалпы ұлттық референдум өтеді. Бұл маңызды шешімді ел азаматтары қабылдайды, бұл халықтың пікірінің энергетикалық саясаттың болашағын қалыптастырудағы маңыздылығын көрсетеді.
Референдумның мәні
Референдум – бұл азаматтардың елдегі маңызды мәселелер бойынша шешім қабылдауға қатысуының бірегей формасы. 2023 жылы Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өз жолдауында Қазақстан уран қорларының молдығын атап өтіп, АЭС салу мүмкіндігін қарастырған болатын. Алайда, бұл маңызды шешімді халықтың өзі қабылдауы тиіс.
Құрылыс орны
АЭС-тың құрылысын Алматы облысындағы Ұлкен елді мекенінде, Балқаш көлінің жағасында салу жоспарлануда. Жобаның құны 10-15 миллиард доллар аралығында болады. Құрылысқа қатысуы мүмкін ірі халықаралық компаниялар қатарында Ресейдің "Росатом", Оңтүстік Кореяның KHNP, Францияның EDF және Қытайдың China National Nuclear Corporation бар.
Дауыстың сұрағы
Дауыс беру бюллетенінде бір ғана сұрақ болады: "Сіз Қазақстанда атом электр станциясының салуына келісесіз бе?" Азаматтар "Иә, келісемін" немесе "Жоқ, келісемін" деген екі жауаптың бірін таңдай алады.
Кім дауыс бере алады және бере алмайды
Дауыс бере алатындар: 18 жасқа толған барлық Қазақстан азаматтары. Алайда, заң бойынша келесі санаттағы азаматтардың дауыс беру құқығы шектелген:
- Сотпен әрекетке қабілетсіз деп танылғандар.
- Сот шешімімен бас бостандығынан айыру орындарында отырғандар.
Дауыс беру тәртібі
Әрбір сайлаушыға тіркелген жері бойынша дауыс беру учаскесі тағайындалады. Астанада тұратындар өз учаскесін 109 нөміріне (iKomek қызметі) хабарласып біле алады. Қазақстанның барлық азаматтары ИИН енгізу арқылы референдум сайтына кіріп, өз учаскелері туралы ақпарат ала алады. Учаскелер туралы ақпаратты Астана мен Алматы әкімдіктерінің сайттарынан да тексеруге болады.
Бұл референдум энергетикалық саясаттың қалыптасуындағы маңызды қадам болып табылады, және әрбір азаматтың қатысуы шешуші рөл атқарады.
